Student met burn-out

De meest voorkomende oorzaak van overspanning of een burn-out is een te hoge werkdruk, waardoor men het gevoel krijgt de controle te verliezen en geen plezier meer heeft in het werk. Tegenwoordig zijn er steeds meer studenten met een burn-out (letterlijke vertaling: ‘opgebrand’). Sociale druk, een te zware studielast en technologische ontwikkelingen eisen bij sommige jongeren hun tol. Je vindt hier meer informatie over wat een burn-out is en wat de mogelijke behandelingen zijn.

Leefpatroon student

Studenten zitten fysiek steeds beter in hun vel. Er wordt minder gerookt, meer gesport en meer aandacht besteed aan het bereiden van een gezonde maaltijd. Mentaal hebben studenten echter steeds meer moeite met de omgang van emoties en sociale- en studiedruk. De Landelijke Studenten Vakbond bevestigt dit. Volgens de belangenorganisatie kampt een derde van de studenten met psychische problemen en ook burn-outs zijn niet ongewoon.

Oorzaken burn-out

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor een burn-out. Voorbeelden zijn:

• Privé problemen: geldschulden, gebrek aan sociale steun en contacten of problemen in je relatie
• Ingrijpende gebeurtenissen: je relatie is uit, je bent ontslagen of iemand die dichtbij je staat wordt ernstig ziek of overlijdt. De gebeurtenissen hoeven niet per se negatief te zijn, ook een huwelijk, het krijgen van een baby of een verhuizing kunnen extra stress opleveren
• Problemen tijdens studie of werk: je neemt teveel hooi op je vork, de (studie)omstandigheden thuis of op werk zijn slecht of zwaar of je krijgt onvoldoende steun van je medestudenten of collega’s.

Symptomen

Simpel omschreven geeft een burn-out je het gevoel dat je helemaal op bent. Opladen lukt ook niet meer. Je bent langdurig overbelast en hebt gedurende lange tijd stress ervaren. Indien je niet goed weet hoe of geen tijd hebt om hiervan te herstellen, krijg je vaak last van de volgende symptomen:

• Depressieve gevoelens: je ziet veel dingen als nutteloos, hebt weinig vertrouwen in jezelf
• Je ervaart spanningsklachten en/of bent erg angstig
• Constant erg moe en slecht slapen
• Je creëert een afstand met je omgeving, zoals je studie, vrienden of familie
• Snel geïrriteerd door zaken en kunt je niet goed concentreren

Over het algemeen ben je onrustig en somber en je ziet erg tegen de komende verplichtingen op. Er kunnen zich ook lichamelijke klachten, zoals duizeligheid en hoofdpijn voordoen. Emotionele en fysieke uitputting liggen op de loer, zeker als de klachten langer dan 6 maanden aanhouden. In dat geval wordt gesproken van overspanning oftewel burn-out.

Persoonlijkheid

Psychische problemen door faalangst en stress gerelateerde zaken komen regelmatig voor bij studenten. Daarnaast zijn er persoonlijke karaktereigenschappen die over het algemeen sneller leiden tot een burn-out.

• De perfectionist kan fouten niet accepteren en snel in de stress schieten wanneer iets niet perfect gaat. Heeft vaak ook moeite met nee zeggen
• De piekeraar houdt zich te veel bezig met rampscenario`s
• De workaholic maakt te weinig tijd vrij om te ontspannen en verliest zich in zijn werk of studie

Iedereen heeft natuurlijk wel eens stress of spanning, maar sommige mensen zijn meer geneigd om gedurende lange tijd te veel van hun lichaam en geest te vragen.

Het voorkomen van een burn-out

Een burn-out is natuurlijk niet altijd te voorkomen. Vaak ontwikkelt de burn-out zich onbewust en gaat van kwaad tot erger. Wanneer je veel stress of vermoeidheid voelt, kunnen de volgende tips echter helpen om erger te voorkomen:

• Ga rustiger leven. Probeer tijd vrij te maken voor dingen die jij wilt doen en niet voor dingen die je denkt dat je vanuit je sociale omgeving moet doen
• Maak alleen realistische (studie)planningen en neem niet teveel taken op je. Zo loop je niet iedere dag tegen teleurstellingen aan
• Leef zoveel mogelijk volgens een vast patroon qua slapen, eten, studeren en sporten
• Probeer inzicht te krijgen in wat je wilt in je leven en maak op dit gevoel beslissingen

Bewaak je eigen grenzen! Als je het gevoel hebt dat je jezelf verliest in je studie en/of sociale leven, dan is het belangrijk om daarbij hulp te zoeken. Je zit namelijk vaak vast in een vicieuze cirkel.

Wordt het je te veel?

Wanneer je het gevoel hebt dat alles je te veel wordt, dan is het verstandig om de volgende stappen te ondernemen:

• Maak je agenda een stuk leger en geef jezelf tijd
• Praat over je gevoelens met bijvoorbeeld een vriend, psycholoog of vertrouwenspersoon

Het rond blijven lopen met je gevoelens en het door blijven leven in het huidige tempo, zullen je op geen enkele manier helpen. Wanneer jij het probleem wilt oplossen zal je deze dingen dus moeten aanpassen.

Behandeling burn-out

Er zijn verschillende behandelmethoden, de werking van iedere behandeling is persoonlijk. De behandelingen vinden dan ook op maat plaats. Je kan terecht bij de volgende zorgverleners:

Huisarts

Ook met psychische klachten kan je bij de huisarts terecht. De eerste 6 maanden zal de huisarts zelf (of een GGZ praktijkondersteuner) de behandeling van je burn-out klachten op zich nemen. De huisarts zal naar aanleiding van jouw klachten diverse adviezen geven. Er wordt onder meer gekeken hoe je omspringt met stressvolle situaties en hoe de problemen die je hebt effectief kunnen worden opgelost. Op het moment dat er sprake is van langdurige klachten en deze voldoende ernstig zijn, kan je doorgestuurd worden naar een psychiater, psycholoog of een speciale burn-out coach. Er bestaan ook online burn-out behandelingen waar je aan deel kunt nemen.

Bekijk bij de doorverwijzing welke diagnose je meekrijgt: deze is bepalend voor een eventuele vergoeding van de behandeling vanuit je zorgverzekering. Je huisarts en zorgverzekeraar zullen je hier meer over kunnen vertellen. Een bezoek aan de huisarts of praktijkondersteuner is overigens altijd gratis, dit wordt vergoed vanuit het basispakket van je zorgverzekering.

Therapie

Behandelingen door een psycholoog of psychiater worden door basiszorgverzekering vergoed. Burn-out valt echter onder onder de diagnose Aanpassingsstoornis. Deze is sinds 2012 uitgesloten van vergoeding onder de Zorgverzekeringswet (Zvw). Burn-out valt daarom niet onder de basiszorgverzekering waardoor je geen vergoeding krijgt voor behandeling hiervan. In dat geval blijft het wel mogelijk bepaalde therapieën vergoed te krijgen vanuit de aanvullende zorgverzekering, bijvoorbeeld psychotherapie.
Wanneer de klachten zeer ernstig zijn en lang aanhouden, zou er echter ook sprake kunnen zijn van een andere stoornis. Hiervoor kan hulp geïndiceerd zijn welke wellicht wel voor vergoeding in aanmerking komt. We raden je aan altijd contact op te nemen met je huisarts.

Medicijnen

In bepaalde gevallen kan je medicijnen voorgeschreven krijgen ter behandeling van je burn-out klachten. Deze medicatie dient er bijvoorbeeld toe om je te kalmeren of beter te laten slapen. Voorbeelden zijn:

• Lorazepam
• Nitrazepam
• Oxazepam
• Temazepam
• Valium

Alternatieve geneeswijzen

Sommige mensen met een burn-out hebben baat bij haptotherapie. Bij haptonomie staat het een worden met je gevoelens centraal. Haptonomie is een alternatieve geneeswijze en wordt daarom niet vergoed vanuit het basispakket. Vanuit de aanvullende zorgverzekering kan je wel een vergoeding krijgen voor alternatieve behandelingen. Ook voor bijvoorbeeld mindfulness of cognitieve gedragstherapie.

Je leest meer informatie over alternatieve geneeswijzen en de bijbehorende vergoedingen vanuit de verzekering op onze pagina vergoedingen alternatieve geneeswijzen.

Overige vergoedingen

Sommige zorgverzekeraars bieden mensen met een burn-out extra mogelijke behandelingen. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis vergoedt bijvoorbeeld een leefstijltraining voor mensen met een burn-out. Bij verzekeraar Univé kan je in aanmerking komen voor een vergoeding voor een herstellingsoord na een burn-out. In alle gevallen geldt wel dat een verwijsbrief noodzakelijk is. Wanneer je een burn-out hebt kan je dus altijd het beste even contact opnemen met je zorgverzekeraar.

Aanvullende informatie en hulp

Op zoek naar een handige zelfhulp-tool, meer informatie, advies of hulpverlening? Bekijk de volgende websites:

• Burnout mirro
• Wij zijn MIND