Student met hoogbegaafdheid

Hoogbegaafden hebben een bovengemiddeld niveau van intelligentie, creativiteit en motivatie. Een grote groep heeft geen problemen met zijn hoogbegaafdheid. Toch zijn er mensen die wel tegen moeilijkheden aanlopen. Een veelvoorkomend probleem is dat opleidingsinstellingen niet afgestemd zijn op de behoeftes van hoogbegaafden. In dit artikel vind je informatie gericht op hoogbegaafde studenten.

Wat is hoogbegaafdheid?

Een hoogbegaafde is iemand die op alle academische gebieden op bovengemiddeld niveau denkt. Diepgaande processen worden goed doorzien, complexe zaken worden op creatieve manier aangepakt en vergaande verbanden worden snel gelegd.

Een aantal kenmerken van hoogbegaafdheid zijn:

  • veel doorzettingsvermogen en motivatie
  • een hoog IQ (+130)
  • veel creativiteit in het bedenken van oplossingen
  • een hoog bewustzijn
  • sensitief en emotioneel
  • nieuwsgierig
  • zelfstandig

Door deze combinatie van kenmerken is het moeilijk om hoogbegaafdheid meetbaar te definiëren. Alleen een intelligentietest dekt niet de volledige betekenis van hoogbegaafdheid.

Model hoogbegaafdheid

Om hoogbegaafdheid duidelijker te kunnen definiëren is er een wetenschappelijk model gemaakt (Mönks, 1985). Dit model verbindt omgevingsfactoren (in de punten van de driehoek) met je persoonlijkheid (de cirkels). Wanneer alle zes factoren positief samenvallen is er de grootste kans op een positieve uitwerking van je hoogbegaafdheid. Dit houdt in dat je naast je persoonlijke ontwikkeling, ondersteuning van je familie en vrienden krijgt en dat je school rekening houdt met jouw situatie.

rec5-model-renzulli-monks-300x233

Ben ik hoogbegaafd?

Wanneer jij je afvraagt of je hoogbegaafd bent is er niet altijd eenvoudig een duidelijk antwoord op deze vraag te vinden. Er is geen test om volledig te bewijzen of iemand hoogbegaafd is. Meestal is het een gevoel, dat wordt ondersteund door de uitslag van een intelligentieonderzoek en doordat je jezelf kunt identificeren met de veelvoorkomende kenmerken van hoogbegaafdheid.

Intelligentieonderzoek

Een deel van de definitie van hoogbegaafdheid is het IQ van hoger dan 130. Ook de hoogte van je IQ kan niet eenduidig bewezen worden, maar er zijn intelligentietesten die hier al heel nauwkeurig in zijn. Deze intelligentieonderzoeken worden afgenomen door deskundige psychologen of orthopedagogen. Meestal wordt hiervoor bij volwassenen de WAIS-III test gebruikt. Voor jongeren tot 16 jaar is dit de WISC-III.

Ontwikkelingsvoorsprong

De ontwikkelingsvoorsprong die je als hoogbegaafde hebt op je leeftijdsgenoten pakt niet altijd positief uit. Doordat er vaak niet aan jouw specifieke leerbehoeften voldaan kan worden, kun je tegen problemen aanlopen. Door het gebrek aan uitdaging kun je juist negatief tegen studeren aan gaan kijken.

Daarnaast kun je door jouw snellere ontwikkeling het gevoel hebben dat je anders bent. Ook wanneer je naar de universiteit of hogeschool gaat kan dit gevoel blijven bestaan. Ondanks dat je medestudenten bovengemiddeld intelligent zijn, kun je door jouw andere manier van denken het gevoel krijgen dat je er alleen voor staat.

Lichamelijke of psychische klachten

Wanneer je het gevoel hebt dat je anders bent, kun je last krijgen van lichamelijke of psychische klachten. In hoeverre jij deze problemen ervaart kan beïnvloed worden door je persoonlijkheid, de omgeving waarin je bent opgegroeid en de school waarop je zit. Een aantal dilemma’s en problemen waar hoogbegaafden vaak tegenaan lopen zijn:

  • Een ver doorgevoerd perfectionisme;
  • Niet goed kunnen plannen door de overmaat aan ideeën;
  • Vastzitten tussen academische doelstellingen en sociale omgang met medestudenten;
  • Geen stok achter de deur hebben om iets te voltooien;
  • Door een gebrek aan uitdaging lager scoren op testen.

Wanneer je jouw hoogbegaafdheid accepteert en probeert te begrijpen, kun je leren beter om te gaan met de voor- en nadelen. Hierbij kan het helpen wanneer je jouw omgeving inlicht over de problemen waar je tegenaan loopt. Doordat jij je met je denkwijze onderscheidt van anderen kun je de behoefte krijgen hiermee professioneel geholpen te worden.

Basisverzekering

De basisverzekering van je zorgverzekering vergoedt alle eerstelijns psychologische behandelingen (Basis GGZ). Ook hoef je hierbij geen eigen bijdrage per sessie betalen. In veel gevallen van lichte psychische problemen zal de huisarts in samenwerking met een praktijkondersteuner de eerste behandeling(en) doen. Deze kan vervolgens besluiten om je door te verwijzen naar de GGZ.

Behandeling Basis GGZ

Vanuit de basisverzekering krijg je dus een vergoeding voor Basis GGZ. Onder deze behandeling kan vallen:

  • Gesprekken met je huisarts, psycholoog, psychotherapeut of psychiater;
  • E-Health programma`s die je online doorloopt;
  • Een combinatie van bovengenoemde behandelmethodes.

Je mag altijd zelf kiezen door wie je behandeld wilt worden. Om in aanmerking te komen voor een vergoeding ben je echter vaak wel aan een regel verbonden: jouw zorgverzekeraar moet een contract hebben met de zorgverlener. Je kunt dit navragen bij je zorgverzekeraar of in je polisvoorwaarden kijken.

Vergoedingen aanvullende zorg bij hoogbegaafdheid

In aanvulling op of zelfs in plaats van een behandeling bij je huisarts of andere specialist kan counseling of gedragstherapie gewenst zijn. Wellicht bij een zorgverlener die gespecialiseerd is in de behandeling van hoogbegaafdheid. Deze zorg wordt doorgaans vergoed vanuit de aanvullende zorgverzekering.

Belangenorganisaties

Wanneer je er zelf niet uitkomt kun je terecht bij een professional. Probeer wanneer je in therapie gaat de controle over te geven. Veel hoogbegaafden houden graag controle en leiden de therapeut in het gesprek door te zeggen wat sociaal wenselijk en verwacht is. Wanneer je therapie niet ziet zitten kun je zelf ook al een hoop doen. Zo kun je contact zoeken met lotgenoten. Deze weten precies wat jij meemaakt en kunnen je goed steunen. Ook zijn er verschillende belangenorganisaties voor hoogbegaafden waar je terecht kunt met vragen of problemen. Bekende organisaties zijn:

  • Internationale organisatie (mensa.nl)
  • Samenwerkingsverband belangenorganisaties (koepelhb.nl)
  • Instituut Hoogbegaafdheid Volwassenen (ihbv.nl)

Om te leren om beter met de valkuilen van hoogbegaafdheid om te kunnen gaan, kun je ook naar een studiecoach stappen. Daarnaast kan je trainingen voor hoogbegaafden volgen of informatie zoeken bij een platform voor hoogbegaafde studenten.

Checklist hoogbegaafde student

Wanneer je als student denkt dat je hoogbegaafd bent zijn er aantal punten waaraan je dit mogelijk kunt ‘herkennen’. Om je hierbij te helpen is onderstaande checklist met veelvoorkomende ideeën van hoogbegaafde studenten handig als richtlijn.

  • Had je meer verwacht van je opleiding?
  • Was je onzeker over je eigen capaciteiten?
  • Heb je moeite om je op je studie te concentreren?
  • Voel je je anders dan de meeste studenten?
  • Heb je moeite met het maken van keuzes in je studie?
  • Haal je minder goede cijfers, terwijl je de stof te eenvoudig vindt?
  • Begrijp je niet waarom je niet al je vragen kan stellen en beantwoord kan krijgen?
  • Kan je geen volledige verdieping vinden in je studie?

Waar ben je naar op zoek...

Over ons

Studentenverzekeringen.nl neemt deel aan de collectieve vergunning in bemiddeling van Awin BV AFM Nummer: 12042897